سرطان ستون فقرات یا سرطان نخاعی یک نوع سرطان است که از سلول‌های نخاع و یا بافت‌های اطراف آن شروع به رشد می‌کند. این نوع سرطان ممکن است از نخاعک، مغز، استخوان‌ها یا بافت‌های اطراف نخاع منشأ بگیرد.
علائم این سرطان معمولاً با درد، ضعف عضلات، و تغییرات در حساسیت ناحیه مربوطه آغاز می‌شوند. این سرطان می‌تواند تأثیرات مختلفی بر عملکرد ناحیه مربوطه از ستون فقرات، اعصاب، و سایر اعضای مجاور داشته باشد.
تشخیص سرطان ستون فقرات معمولاً با استفاده از تصویربرداری مانند MRI و CT Scan، آزمون‌های نخاع، و بیوپسی انجام می‌شود. درمان این نوع سرطان شامل جراحی، پرتو درمانی، و شیمی درمانی ممکن است و بستگی به نوع، مرحله، و مشخصات خاص هر بیمار دارد.
علایم و نشانه‌های سرطان ستون فقرات
علایم و نشانه‌های این بیماری ممکن است عبارت باشند از:
- درد مستمر:
درد شدید در ناحیه ستون فقرات یا در نواحی اطراف، که ممکن است به صورت مستمر یا در مواقع خاص ظاهر شود.
- ضعف عضلات:
ضعف عضلات در ناحیه مورد تحت تأثیر سرطان، که ممکن است منجر به مشکلات حرکتی شود.
- تغییرات در حساسیت:
تغییرات در حساسیت، از کاهش حس تا تغییرات در حس درد و لمس.
- مشکلات حرکتی:
مشکلات در حرکت و کنترل عضلات، که ممکن است تأثیر منفی بر کارایی حرکتی داشته باشد.
- تغییرات در کنترل دستگاه ادرار و مدفوع:
علائم سرطان ستون فقرات ممکن است شامل مشکلات در کنترل دستگاه ادرار و مدفوع باشد.
- کاهش وزن زیاد:
کاهش وزن بدون دلیل آشکار، که ممکن است نشانه‌ای از پیشرفت بیماری باشد.
- اختلالات در حافظه و تمرکز:
اختلالات در تمرکز، حافظه، یا تغییرات در رفتار و شخصیت، به ویژه در مواردی که سرطان به سیستم عصبی اثر گذاشته باشد.
توجه به این نشانه‌ها و مشاوره با پزشک در صورت ظهور هر یک از این علائم، اهمیت دارد تا تشخیص زودرس و درمان مناسب صورت گیرد.
روش های تشخیص و ارزیابی سرطان ستون‌فقرات
روش‌های تشخیص و ارزیابی ای بیماری عبارتند از:
- اسکن‌های تصویربرداری:
– MRI (تصویربرداری هسته‌ای مغناطیسی): برای تصویرگری با دقت بالا از نخاعک و بافت‌های اطراف استفاده می‌شود.
– CT Scan (اسکن توموگرافی کامپیوتری): برای بهتر دیدن استخوان‌ها و ساختمان‌های بافتی استفاده می‌شود.
- آزمایش‌های بیوپسی:
برداشت نمونه‌های بافت به‌صورت جراحی کوچک به‌منظور تشخیص دقیق نوع سلولی سرطان و ارزیابی توسعه بیماری.
- پوزیترون امیشن توموگرافی (PET-CT):
ترکیبی از اطلاعات اسکن PET و CT برای نمایش دقیق‌تر محل و اندازه تومورها و ارزیابی فعالیت سلول‌ها.
- آزمون‌های خونی:
انجام آزمون‌های خونی مانند آزمون‌های توالی نخاعی و آزمون‌های تشخیصی خاص به سرطان، کمک به تشخیص و مانیتورینگ بیماری می‌کند.
- ارزیابی علائم نورولوژیک:
بررسی دقیق علائم نورولوژیک مانند تغییرات در حس و حرکت، کنترل دستگاه ادرار و مدفوع، و سایر نشانه‌ها برای ارزیابی تأثیر سرطان ستون فقرات بر سیستم عصبی.
ترکیب این روش‌ها به کمک تیم درمانی، اطلاعات دقیق‌تری ارائه می‌دهد و به پزشکان کمک می‌کند تا برنامه درمانی بهینه را برای هر بیمار تعیین کنند.
گونه‌های مختلف و شیوه‌های درمان سرطان ستون‌فقرات
گونه‌های مختلف سرطان ستون فقرات و شیوه‌های درمانی عبارتند از:
- گونه‌های سلولی:
– سرطان آستروسیتوما: سلول‌های آستروسیت‌ها را درگیر می‌کند.
– سرطان یایی (ependymoma): از سلول‌های یایی نخاعک ایجاد می‌شود.
– گلیوبلاستوما: یک نوع سرطان کودکانه از گلیوبلاست‌ها است.
- شیوه‌های درمان:
– جراحی: برداشت تومور به‌صورت کامل یا جزئی امکان‌پذیر است، اگرچه بستگی به مکان و اندازه تومور دارد.
– پرتو درمانی: استفاده از پرتوهای با انرژی بالا برای کاهش یا از بین بردن سلول‌های سرطانی.
– شیمی درمانی: مصرف داروهای شیمی درمانی جهت کاهش یا از بین بردن سلول‌های سرطانی.
– ترکیب درمان‌ها: معمولاً از ترکیب مختلف جراحی، پرتو درمانی و شیمی درمانی برای بهترین نتیجه استفاده می‌شود.
- درمان موضعی:
– درمان موضعی با لیزر: استفاده از لیزر برای تخریب سلول‌های سرطانی.
– ابرتراپی (brachytherapy): قرار دادن منابع پرتو درون یا نزدیک تومور جهت تثبیت پرتو در نقطه‌ای خاص.
- درمان‌های نوظهور:
– درمان‌های هدفمند: استفاده از داروهایی که به‌صورت خاص به سلول‌های سرطانی هدف می‌شوند.
– ایمنوتراپی: تقویت سیستم ایمنی بدن برای مبارزه با سلول‌های سرطانی.
تصمیم درمانی بر اساس نوع سرطان ستون فقرات، مرحله بیماری، و وضعیت سلامت کلی بیمار تعیین می‌شود. همچنین، ترکیب مختلفی از این روش‌ها ممکن است برای بهترین نتیجه انتخاب شود.
راه های پیشگیری از سرطان ستون‌فقرات
برخی راه‌های پیشگیری از این بیماری شامل موارد زیر می‌شوند:
- زندگی فعال:
– حفظ یک سبک زندگی فعال و ورزش منظم برای تقویت سیستم ایمنی و حفظ سلامت استخوان.
- تغذیه سالم:
– مصرف یک رژیم غذایی سالم که شامل میوه‌ها، سبزیجات، میان‌وعده‌های پروتئینی سالم، و کمترین میزان مواد افزودنی و چربی‌های اشباع شده باشد.
- جلوگیری از آسیب:
– اجتناب از آسیب به ناحیه ستون فقرات، به‌ویژه آسیب‌های مکرر یا شدید.
- محدود کردن مصرف الکل و ترکیب‌های نیکوتینی:
– مصرف معقول الکل و اجتناب از سیگار، که به عوامل افزایش خطر سرطان ستون فقرات مرتبط هستند.
- حفاظت از نور مضر:
– استفاده از مواد محافظتی مانند کلاه و افشانه در برابر تابش‌های مضر اشعه UV افترا می‌شود.
- پزشکی پیشگیری:
– مراجعه به پزشک برای بررسی‌های دوره‌ای و مشاوره پیشگیری، به ویژه اگر فرد از علائم نگران‌کننده خبر دارد یا عوامل خطر مرتبط با سرطان دارد.
- مشاوره ژنتیک:
– برای افرادی که خانواده‌هایی دارند که در آنها سابقه‌ی سرطان وجود دارد، مشاوره ژنتیک برای ارزیابی خطر و نقش ژنتیک در این موارد می‌تواند مفید باشد.
توجه به این موارد و اتخاذ سبک زندگی سالم می‌تواند به پیشگیری از سرطان ستون فقرات کمک کند. برای مشاوره با پزشک دکتر نوری در مورد سرطان ستون فقرات نوبت آنلاین دریافت کنید.
بدون نظر