دیسک گردن

دیسک گردن زمانی که هسته دیسک از جای خود خارج شود و باعث فشار بر اعصاب گردن یا نخاع در کانال نخاعی شود، باعث درد گردن و علائم دیگر می‌شود. علائم دیسک گردن گردن درد، بی حسی یا ضعف در بازوها و احساس سوزن سوزن شدن هست. در موارد شدید، حتی می تواند منجر به مشکل در راه رفتن یا انجام کارهای روزمره شود. دیسک گردن یکی از علل شایع گردن درد در بزرگسالان است. شدت این بیماری می تواند از خفیف تا شدید و حتی تهدید کننده زندگی متغیر باشد. درمان دیسک گردن برای فتق دیسک گردن ممکن است شامل فیزیوتراپی، ورزش دیسک گردن ،داروهای مسکن، تزریق ستون فقرات یا در موارد شدیدتر، جراحی باشد.  

گردن

مهره ها همراه با دیسک های بین مهره ای، ستون مهره ها یا ستون فقرات را تشکیل می دهند. از قاعده جمجمه تا دنبالچه امتداد دارد و شامل نواحی گردنی، قفسه سینه، کمری و خاجی است. ستون فقرات چندین نقش مهم در بدن دارد که عبارتند از: محافظت از طناب نخاعی و اعصاب نخاعی منشعب، حمایت ساختاری و امکان انعطاف و تحرک بدن. دیسک‌های بین مهره‌ای ساختارهای غضروفی بین مهره‌های مجاور هستند که با عمل به عنوان بالشتک‌های ضربه‌گیر از ستون فقرات حمایت می‌کنند.

ستون فقرات گردنی دارای هفت بدنه مهره‌ای است که با شماره‌های C1 تا C7 از پایه جمجمه تا ستون فقرات سینه‌ای شمارش می‌شوند.

علت دیسک گردن

دیسک بین مهره ای یک ساختار غضروفی است که از سه جزء تشکیل شده است: هسته پالپوزوس داخلی، فیبروز حلقوی خارجی و صفحات انتهایی که دیسک ها را به مهره های مجاور متصل می کند. فتق دیسک زمانی رخ می دهد که بخشی یا تمام هسته پالپوزوس از طریق حلقوی فیبروزوس بیرون بزند. این فرآیند می تواند به صورت حاد یا مزمن رخ دهد. فتق مزمن زمانی رخ می دهد که دیسک بین مهره ای به عنوان بخشی از روند طبیعی پیری، تحلیل رفته و خشک می شود. این معمولاً منجر به علائم شروع موذی یا تدریجی می شود که شدت کمتری دارند. در مقابل، فتق‌های حاد عموماً نتیجه تروما هستند که منجر به بیرون آمدن هسته پالپوزوس از طریق نقص در آنولوس فیبروزوس می‌شود. این آسیب معمولاً در مقایسه با فتق مزمن منجر به شروع ناگهانی علائم شدیدتر می شود.

تصور می شود دلیل علائم فتق دیسک ترکیبی از فشردگی مکانیکی عصب توسط هسته برآمده پالپوزوس و افزایش موضعی مواد التهابی باشد. نیروهای فشاری می تواند منجر به درجات مختلفی از آسیب ریز عروقی شود که می تواند از ایجاد انسداد جریان وریدی که باعث پرخونی و تورم می شود تا فشردگی شدید که می تواند منجر به ایسکمی شریانی شود. حتی ممکن است کشش روی ریشه عصبی نقش دیگری در ایجاد علائم داشته باشد. مسیر عصب گردنی هنگام خروج از سوراخ عصبی، آن را مستعد کشش می کند، علاوه بر فشردگی ناشی از فتق.

تشخیص دیسک گردن

گردن درد شکایتی است که اغلب در هر مراقبت اولیه یا فوق تخصصی مشاهده می شود. تشخیص های افتراقی گسترده است و فتق دیسک اغلب همزمان با سایر آسیب شناسی گردن رخ می دهد. گرفتن شرح حال کامل و بررسی روش های درمانی قبلی ضروری است. یک معاینه فیزیکی دقیق، با تمرکز بر معاینه عصبی، به راهنمایی پزشک در تعیین شدت آسیب شناسی و نیاز به ارزیابی فوری یا تاخیری کمک می کند.

ارزیابی تشخیصی دیسک گردن

اکثر موارد آسیب حاد ستون فقرات یا فتق در چهار هفته اول بدون هیچ مداخله ای برطرف می شوند. استفاده از تصویربرداری پزشکی در این دوره معمولاً توصیه نمی شود زیرا مدیریت این موارد معمولاً تغییر نمی کند. تصویربرداری پزشکی در این دوره زمانی توصیه می شود که مشکوک بالینی به آسیب شناسی بالقوه جدی یا در صورت وجود اختلال عصبی وجود داشته باشد. علاوه بر این، بیمارانی که پس از یک دوره تا هفته ای به درمان محافظه کارانه پاسخ ندهند، نیاز به ارزیابی بیشتر دارند.

همچنین، بیمارانی که علائم پرچم قرمز ذکر شده در بالا ذکر شد را نشان می‌دهند، ممکن است نیاز به ارزیابی با نشانگرهای آزمایشگاهی داشته باشند. این موارد می تواند شامل موارد زیر باشد:

آزمایش :

• رسوب گلبول قرمز(ESR) و پروتئین واکنشی(CRP): اینها نشانگرهای التهابی هستند که در صورت مشکوک بودن به یک بیماری التهابی مزمن(آرتریت روماتوئید، پلی میالژیا روماتیکا، اسپوندیلوآرتروپاتی سرونگاتیو) باید دریافت شوند. در صورت مشکوک شدن به علت عفونی، اینها می توانند مفید باشند.
• شمارش کامل خون(CBC) با افتراقی: برای بدست آوردن در مواردی که مشکوک به عفونت یا بدخیمی است مفید است.

اشعه ایکس :

رادیوگرافی گردن  اولین آزمایشی است که معمولا انجام می شود و در اکثر کلینیک ها و مطب های سرپایی بسیار قابل دسترسی است. اگر تصویربرداری شکستگی حاد را نشان دهد، این نیاز به بررسی بیشتر با استفاده از سی تی اسکن(CT) یا ام آر آی(MRI) دارد. اگر نگرانی از ناپایداری بالای گردن وجود داشته باشد، نمای دهان باز(ادنتوئید) ممکن است به تشخیص کمک کند.

سی تی اسکن :

این تصویربرداری حساس ترین تست برای بررسی ساختارهای استخوانی ستون فقرات است. همچنین می تواند فتق دیسک کلسیفیه یا هر فرآیند موذی که ممکن است منجر به از دست دادن یا تخریب استخوان شود را نشان دهد. در بیمارانی که قادر به انجام MRI نیستند یا نمی توانند تحت MRI قرار گیرند، سی تی میلوگرافی می تواند به عنوان جایگزینی برای مشاهده فتق دیسک استفاده شود.

MRI :

ام آر آی روش تصویربرداری ارجح و حساس ترین مطالعه برای مشاهده فتق دیسکاست، زیرا بیشترین توانایی را برای نشان دادن ساختارهای بافت نرم و عصب هنگام خروج از سوراخ بین مهره ای دارد.

نوار عصب و عضله

الکترودیاگنوز(الکترومیوگرافی و مطالعات هدایت عصبی) می‌تواند در بیمارانی که علائم مبهم یا یافته‌های تصویربرداری متناقض را نشان می‌دهند و همچنین برای رد وجود مونو نوروپاتی محیطی، گزینه‌ای مناسب باشد.

درمان دیسک گردن

درمان فتق دیسک گردن معمولاً شامل ترکیبی از روش‌های محافظه‌کارانه مانند استراحت، فیزیوتراپی، ورزش گردن ، داروهای مسکن و تزریق کورتون است. در موارد شدیدتر که درمان‌های محافظه کارانه مؤثر نیستند، ممکن است برای کاهش فشار روی اعصاب و کاهش علائم، جراحی لازم باشد. مشورت با متخصص ستون فقرات برای تعیین مناسب ترین برنامه درمانی بر اساس شرایط و نیازهای خاص فرد مهم است.

درمان‌ بدون جراحی

رادیکولوپاتی‌های حاد گردن ثانویه به فتق دیسک معمولاً با درمان‌های غیرجراحی مدیریت می‌شوند، زیرا اکثر بیماران بهبود می‌یابند. روش های قابل استفاده عبارتند از: :

• گردن بند طبی : در بیماران مبتلا به گردن درد حاد، یک دوره کوتاه مدت(تقریباً یک هفته) بیحرکتی با گردن بند طبی ممکن است در طول دوره التهابی حاد مفید باشد.
• کشش یا ترکشن : ممکن است در کاهش علائم رادیکولار مرتبط با فتق دیسک مفید باشد. از نظر تئوری، کشش سوراخ بین مهره ای را گشاد می‌کند و فشار وارد شده بر عصب آسیب‌دیده را کاهش می‌دهد، که به نوبه خود منجر به بهبود علائم می‌شود.
• دارو :

توانبخشی و فیزیوتراپی :

معمولاً پس از یک دوره کوتاه استراحت و بی حرکتی تجویز می شود. روش ها شامل ورزش دیسک گردن ، تمرینات تقویتی، سرما، گرما، اولتراسوند و درمان تحریک الکتریکی است.

• درمان دستی :

شواهد محدودی وجود دارد که نشان می‌دهد  درمان دستی گردن ممکن است مزایای کوتاه‌مدتی برای گردن درد و سردردهای گردنی داشته باشد. عوارض دستکاری نادر است و می تواند شامل بدتر شدن رادیکولوپاتی، میلوپاتی، آسیب نخاعی و آسیب شریان مهره ای باشد.

• درمان های مداخله ای:

تزریق ستون فقرات گردن بصورت تزریق استروئید نخاعی جایگزین رایجی برای جراحی است. تزریقات اطراف عصبی(اپیدورال های ترانس لامینار و ترانس فوامینال، بلوک های انتخابی ریشه عصبی) گزینه ای با تایید پاتولوژیک توسط MRI است. این اقدامات باید تحت هدایت رادیولوژیک انجام شود.

• نورومودولِیشن :در چند سال گذشته، تکنیک‌های مدولاسیون عصبی تا حد زیادی برای مدیریت درد رادیکولار ثانویه به فتق دیسک استفاده شده است. این تکنیک‌های تعدیل‌کننده عصبی عمدتاً از یک دستگاه تحریک نخاع  و یک پمپ درد داخل نخاعی تشکیل شده‌اند.  برای بیمارانی که کاندید مداخله جراحی نیستند، این دستگاه‌ها گزینه‌های درمانی کم‌تهاجمی مؤثر را ارائه می‌دهند.

درمان جراحی

کاربردهای مداخله جراحی شامل اختلال عصبی شدید یا پیشرونده و درد قابل توجهی است که نسبت به اقدامات غیر جراحی مقاوم است. استاندارد طلایی جراحی دیسککتومی قدامی گردن همراه با فیوژن هست، زیرا امکان حذف آسیب شناسی و جلوگیری از فشردگی عصبی عود کننده را با انجام فیوژن فراهم می کند. لامینوفورامینوتومی خلفی می تواند در بیماران مبتلا به فتق قدامی جانبی مورد توجه قرار گیرد. جایگزینی کامل دیسک یک روش درمانی نوظهور و چالش برانگیز هست.

پیش بینی و چشم انداز

درد، محدودیت حرکتی و رادیکولوپاتی ناشی از فتق دیسک معمولاً طی شش هفته در اکثر بیماران خود به خود فروکش می کند. اگر علائم بیش از شش هفته طول بکشد، بدون مداخله جراحی، احتمال بهبود علائم کمتر می شود.

سخن پایانی

برخی از اثرات طولانی مدت فتق دیسک در گردن می تواند شامل درد مزمن، ضعف یا بی حسی در بازوها و دست ها، مشکل در مهارت های حرکتی ظریف و کاهش دامنه حرکتی در گردن باشد. در موارد شدید، آسیب عصبی یا فلج ممکن است رخ دهد. درمان پزشکی مناسب و دنبال کردن یک برنامه توانبخشی برای مدیریت اثرات طولانی مدت فتق دیسک در گردن بسیار مهم است.