نویسنده: دکتر اسماعیل نوری

سندروم درد میوفاسیال

سندروم درد میوفاسیال یا نقاط ماشه‌ای یک بیماری مزمن است که بر عضلات و فاسیا(بافت همبند نازک)اطراف آنها تأثیر می گذارد. افراد ممکن است به دلایلی همچون ضربه، فشار بیش از حد و استفاده مکرر از عضلات، به این بیماری‌ها مبتلا شوند. در این میان، سندروم درد میوفاسیال یا نقاط ماشه‌ای یکی از انواع بیماری‌های عضلانی مزمن است که بسیاری را درگیر می‌کند.

درد عضله

در سندرم درد میوفاسیال، فشار دادن روی نقاط ماشه ای(گره ها)در عضله باعث درد عضله یا ارجاعی می شود. برخی افراد سندرم درد میوفاسیال را با فیبرومیالژیا اشتباه می گیرند، اما این دو حالت متفاوت هستند.

اگر شما در مناطق مختلف بدن خود احساس درد و ناراحتی می‌کنید، احتمال ابتلا به سندروم درد میوفاسیال وجود دارد. برای تشخیص دقیق، مراجعه به پزشک ضروری است. در این مقاله، شما می‌توانید با این بیماری و علائم آن آشنا شوید. همچنین، درمان قطعی این سندروم، یعنی درمان نقاط ماشه‌ای، نیز در اینجا ارائه شده است. پس تا انتها با ما همراه باشید.

تفاوت سندرم درد میوفاسیال و فیبرومیالژیا

درد میوفاسیال و درد فیبرومیالژیا مشابه هستند. هر دو دارای نقاط ماشه ای هستند که باعث درد می شوند. اما این شرایط متفاوت است.

در حالی که درد میوفاسیال در یک ناحیه خاص رخ می دهد (یا اگر بیش از یک ناحیه، آن نواحی معمولاً در همان سمت بدن شما هستند)، درد فیبرومیالژیا در کل بدن شما رخ می دهد. افراد مبتلا به فیبرومیالژیا بیشتر به موارد زیر مبتلا هستند:

  • نقاط ماشه ای بیشتر
  • درد عمومی
  • خستگی شدیدتر
  • اختلالات خواب
  • سردرد
  • سندرم روده تحریک پذیر (IBS)
  • احساسات اضافی مانند تورم، سوزش، خارش یا گزگز.

چه پزشکانی سندرم درد میوفاسیال را درمان می کنند؟

چند تخصص پزشکی وجود دارد که می توانند سندرم درد میوفاسیال را درمان کنند، از جمله:

  • متخصص طب فیزیکی و توانبخشی
  • متخصص درد
  • روماتولوژیست
  • ارتوپد

سندروم درد میوفاسیال چیست؟

سندروم درد میوفاسیال یا نقاط ماشه‌ای نوعی درد عضله است که در اثر استفاده بیش از حد از عضلات، ورود ضربه و یا فشارهای مکرر به آن‌ها به وجود می‌آید. نام این بیماری از دو عبارت «میو» و «فاسیال» تشکیل شده است که در این بین میو به معنای عضله است و فاسیال به فاسیا اشاره دارد. فاسیا نوعی بافت نرم است که عضلات را پوشش داده و از آن‌ها محافظت می‌کند.

سندروم درد میوفاسیال

 در سندروم درد میوفاسیال، فاسیا دچار درد و التهاب می‌شود و در نتیجه فرد هنگام استفاده از عضلات خود با مشکل و ناراحتی مواجه می‌گردد. این درد ممکن است در طولانی مدت به دیگر قسمت‌های بدن نیز گسترش پیدا کند و به همین ترتیب پیشرفت می‌نماید. این عارضه بسیار شایع است و افراد بسیاری را به خود درگیر می‌کند. به همین علت اگر در قسمت‌های مختلف بدن خود با درد و ناراحتی مواجه هستید، بهتر است با یک پزشک خوب و کاربلد صحبت نمایید.

علت درد میوفاسیال یا نقاط ماشه‌ای

سندرم درد میوفاسیال یک بیماری مزمن است که از التهاب در عضلات و فاسیا(بافت نازک و همبند که عضلات شما را احاطه کرده است)ایجاد می شود. “Myo” به معنای ماهیچه و “فاشیال” به معنای فاسیا است.

برای اکثر افراد، درد میوفاسیال در یک ناحیه خاص رخ می دهد. اما در برخی موارد، می تواند چندین نواحی را تحت تأثیر قرار دهد.

برخی از شایع ترین علل به نظر می رسد عبارتند از:

  • آسیب عضلانی
  • حرکات تکراری(مانند چکش زدن)
  • وضعیت بدنی ضعیف

عوامل خطری که ممکن است در ایجاد سندرم درد میوفاسیال نقش داشته باشند عبارتند از:

  • ضعف عضلانی.
  • عدم فعالیت عضلانی
  • کار در محیط سرد یا زندگی در آن
  • استرس عاطفی
  • مشکلات متابولیک یا هورمونی مانند بیماری تیروئید یا نوروپاتی مرتبط با دیابت
  • کمبود ویتامین، از جمله ویتامین D و فولات
  • عفونت های مزمن

آسیب عضلهدرد میوفاسیال یا نقاط ماشه‌ای

این سندروم می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد. از آنجایی که عضلات بدن ممکن است در اثر عوامل مختلف تحت فشار و یا در معرض آسیب قرار بگیرند، این بیماری در افراد بسیاری بروز می‌یابد. معمولا زنان بیشتر از مردان به سندروم درد میوفاسیال مبتلا می‌شوند و احتمال بروز آن در سنین میانسالی و کهنسالی بیش‌تر است.

شایع‌ترین علت سندرم درد میوفاسیال ورود ضربه به عضلات است. در این صورت فرد در مدت زمان کوتاه به درد و التهاب بسیاری دچار خواهد شد. به علاوه گاهی حین عمل‌های جراحی به عضلات بدن آسیب می‌رسد که این امر نیز می‌تواند به بیماری فوق منجر گردد. به علاوه نقص‌های ژنتیکی یا مشکلات عصبی مانند استرس، ناراحتی و فشار ذهنی نیز در این بین بسیار موثر هستند.

تمام عوامل ذکر شده ممکن است در بخش‌هایی از فاسیا به ایجاد مناطقی تحت عنوان نقاط ماشه‌ای منتهی گردند که اغلب مواقع، دردها و التهاب‌های شدید در این نواحی ایجاد شده و سپس به بخش‌های دیگر بدن منتقل می‌گردند.

علائم درد میوفاسیال یا نقاط ماشه‌ای

علائم برای هر فرد مبتلا به سندرم درد میوفاسیال متفاوت است. گاهی اوقات درد به طور ناگهانی و به یکباره اتفاق می افتد. در مواقع دیگر این یک دردی ثابت و کسل کننده است که به نوعی در پس زمینه باقی می ماند.

علائم سندرم درد میوفاسیال عبارتند از:

  • دردی که دردناک، ضربان دار، سفت، سفت یا شبیه به درد است.
  • نقاط ماشه ای(برآمدگی های کوچک، ندول ها یا گره هایی در عضله شما که هنگام لمس و گاهی اوقات در صورت عدم لمس باعث درد می شود). اینها معمولاً با بدتر شدن وضعیت ایجاد می شوند.
  • عضلات دردناک و حساس
  • عضلات ضعیف
  • کاهش دامنه حرکتی

علائم عمومی درد میوفاسیال

  • سردرد
  • خواب بد
  • اضطراب
  • افسردگی
  • احساس خستگی

اولین علامتی که در صورت ابتلا به سندروم میوفاسیال خود را نشان می‌دهد درد است. برخی از مبتلایان درد شدید و برخی دیگر دردهای خفیف و قابل تحمل را تجربه می‌کنند. ممکن است در بدو امر این حالت را ناشی از خستگی یا دیگر اختلالات عضلانی قلمداد نمایید، اما کم کم و با تداوم درد به بروز این بیماری پی می‌برید.درد میوفاسیال یا نقاط ماشه‌ای

از دیگر علائم سندروم میوفاسیال می‌توان به گرفتگی عضلات اشاره کرد. در اینجا فرد در ناحیه مورد نظر احساس سفتی و خشکی شدیدی را تجربه خواهد کرد. به نحوی که تکان دادن این ناحیه برای او دشوار و گاه دردناک خواهد بود. در نتیجه با انجام حرکات مختلف درد نیز به شدت افزایش خواهد یافت.

این بیماری علاوه بر علائم جسمانی، علائم روانی نیز دارد. افراد مبتلا به سندروم نقاط ماشه‌ای معمولا از افسردگی رنج می‌برند و شرایط روحی نامناسبی را تجربه می‌کنند. همچنین این افراد معمولا با افت انرژی، خستگی بیش از حد و خواب نامنظم رو به رو می‌شوند. اگر همه یا بخشی از علائم ذکر شده را دارا هستید، بهتر است برای رفع مشکل به دکتر درد مراجعه نمایید.

تشخیص سندروم درد میوفاسیال یا نقاط ماشه‌ای

سندرم درد میوفاسیال اغلب کمتر تشخیص داده می شود و نادیده گرفته می شود. این به این دلیل است که بسیاری از علائم آن با سایر شرایطی که بر اعصاب، استخوان‌ها، رباط‌ها یا تاندون‌های شما تأثیر می‌گذارند همپوشانی دارند.

برای تشخیص سندرم درد میوفاسیال، دکتر متخصص باید ماهیچه‌های شما را به صورت فیزیکی معاینه کند – تا نوارهای کشیده عضلات را احساس کند و سپس نقاط حساس را پیدا کند. یافتن و اعمال فشار به یک نقطه ماشه ای منجر به درد می شود که در نقطه فوری یا در ناحیه ای با فاصله کوتاه احساس می شود(درد ارجاع شده).

آیا آزمایشاتی وجود دارد که می تواند به تشخیص سندرم درد میوفاسیال کمک کند؟

در حال حاضر هیچ آزمایشی وجود ندارد که بتواند سندرم درد میوفاسیال را تشخیص دهد. همچنین هیچ علامت قابل مشاهده ای مانند قرمزی، تورم یا گرمای غیرعادی عضلانی وجود ندارد.

دکتر متخصص ممکن است راه رفتن(نحوه راه رفتن)و وضعیت بدن را بررسی کند تا ببیند آیا تعادلی در استفاده از عضله وجود دارد یا خیر و به دنبال نشانه‌هایی از ضعف عضلانی باشد. آنها همچنین ممکن است از در مورد سایر مشکلات سلامتی که می‌توانند به سندرم درد میوفاسیال کمک کنند، بپرسند – از جمله اینکه چقدر و چقدر خوب می‌خوابید و آیا احساس استرس، اضطراب یا افسردگی می‌کنید.

درمان سندروم درد میوفاسیال یا نقاط ماشه‌ایدرد میوفاسیال یا نقاط ماشه‌ای

متخصص درد احتمالاً ترکیبی از این درمان ها را توصیه می کند:

  • فیزیوتراپی برای تقویت، کشش و آرامش عضلات
  • سوزن خشک(وارد کردن سوزن های نازک به داخل نقطه ماشه برای کاهش سفتی، افزایش جریان خون و تسکین درد).
  • تزریق نقطه ماشه ای(استفاده از سوزن برای تزریق لیدوکائین یا یک بی حس کننده دیگر به نقطه ماشه برای تسکین درد)
  • لیزر درمانی ، استفاده از لیزر برای تسکین دهنده درد
  • اولتراسوند درمانی(استفاده از امواج صوتی)
  • تحریک الکتریکی عصب از طریق پوست(TENS)که در آن ارائه‌دهنده شما پدها را به پوست شما متصل می‌کند و سیگنال‌های الکتریکی ولتاژ پایین را به نقاط ماشه ارسال می‌کند.
  • طب سوزنی و درمان های آرامش بخش ، از جمله بیوفیدبک و درمان شناختی رفتاری(CBT)نیز برای بهبود خواب و کاهش اضطراب مفید هستند.

دارو برای درد میوفاسیال

پزشک شما همچنین ممکن است داروهای سندرم درد میوفاسیال را تجویز کند که ممکن است شامل موارد زیر باشد:

درمان‌های این اختلال بسیار متنوع هستند. از دارو درمانی گرفته تا فیزیوتراپی و حتی جراحی. معمولا در مراحل اولیه استفاده از انواع داروهای ضدالتهاب و همچنین مسکن به افراد توصیه می‌شود. اما برای ریشه‌کن نمودن بیماری باید به فیزیوتراپی و ورزش درمانی بپردازید و حرکات اصولی و اصلاح کننده را به طور مداوم انجام بدهید.

همچنین استفاده از روش‌های جدیدی چون الکترودرمانی، شوک درمانی و لیزردرمانی نیز برای درمان سندروم میوفاسیال پیشنهاد می‌شود که افراد متعددی با انجام آن‌ها نتیجه گرفته و توانستند مشکل خود را برطرف نمایند. همچنین روش‌های سنتی مانند طب سوزنی نیز در این مورد تأیید شده هستند و برای برطرف کردن این عارضه بسیار موثر می‌باشند.

اگر راهکارهای فوق نتیجه خوبی به همراه نداشتند، آنگاه جراحی تنها گزینه ممکن خواهد بود. پزشک با تشخیص صحیح نقاط ماشه‌ای و شناسایی آن‌ها عمل جراحی را انجام داده و مشکل را برای همیشه برطرف خواهد کرد. اغلب افراد مبتلا به این بیماری در مراحل ابتدایی و به کمک روش‌های ساده‌تر درمان می‌شوند و جراحی روش کمتر توصیه شده‌ای به حساب می‌ آید.

درمان خانگی درد میوفاسیال یا نقاط ماشه‌ای

همچنین می‌توانید برای تسکین علائم خود چیزهایی را در خانه امتحان کنید، از جمله:

  • کیسه های یخ برای کاهش التهاب و کیسه های گرم برای شل شدن عضلات
  • تمرینات مربوط به سندرم درد میوفاسیال ، از جمله تمرینات تحمل وزن(برای تقویت عضلات)، تمرینات کششی(برای کشش عضلات)و تمرینات هوازی(برای رساندن اکسیژن بیشتر به عضلات)
  • مسکن های بدون نسخه(مانند استامینوفن )یا NSAID ها(مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن)
  • تکنیک های تمدد اعصاب ، از جمله یوگا(برای کشش و آرامش عضلات و کاهش استرس)، تمرینات تنفسی و مدیتیشن
  • تغییرات رژیم غذایی ، به ویژه اجتناب از غذاهایی که باعث التهاب می شوند.
  • ماساژ

 پیشگیری از درد میوفاسیال یا نقاط ماشه‌ایدرد میوفاسیال یا نقاط ماشه‌ای

شما همیشه نمی توانید از سندرم درد میوفاسیال جلوگیری کنید. اما کارهای خاصی وجود دارد که می توانید برای کاهش خطر انجام دهید:

  • بهداشت خواب مناسب را رعایت کنید.
  • استرس خود را کاهش دهید.
  • ورزش کنید.
  • از آسیب عضلانی قابل پیشگیری جلوگیری کنید.
  • روش های تمدد اعصاب را تمرین کنید.
  • از یک رژیم غذایی متعادل مانند رژیم مدیترانه ای استفاده کنید.
  • مایعات فراوان استفاده نمایید.

سخن پایانی و نتیجه گیری

سندروم درد میوفاسیال یا نقاط ماشه‌ای، نوعی بیماری مزمن عضلانی است که طی آن فاسیا، بافت نرم اطراف عضلات متلهب شده و دردهای بسیاری را برای فرد ایجاد می‌کند. فرد مبتلا به این سندروم در نقاطی موسوم به نقاط ماشه‌ای احساس سفتی و گرفتگی خواهد کرد و قادر نخواهد بود به سادگی و بدون احساس درد این مناطق را حرکت دهد. برخی علت این بیماری را ضربه فیزیکی می‌دانند و برخی دیگر آسیب‌های ناشی از عمل جراحی، عادت‌های غلط و…

در هر صورت درمان سندروم میوفاسیال از طریق روش‌ها مختلفی چون دارودرمانی، تجویز انواع داروهای ضدالتهاب و ضددرد به علاوه فیزیوتراپی و ورزش درمانی انجام می‌شود و در طولانی مدت نتیجه مطلب را در پی خواهد داشت. به علاوه شیوه‌های مختلفی چون لیزر درمانی، الکتروتراپی و… نیز می‌توانند بسیار موثر واقع شوند. در صورت نتیجه ندادن این شیوه‌های متنوع و مختلف، می‌توان روش جراحی را نیز پیشنهاد نمود.

دکتر اسماعیل نوریمشاهده نوشته ها

Avatar for دکتر اسماعیل نوری

دانش آموخته دوره تخصص طب فیزیکی و توانبخشی در دانشگاه علوم پزشکی ایران، با 18 سال تجربه بالینی و مطب

8 نظر

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *